ทำความเข้าใจเกี่ยวกับ “การกินเจ”

กลับมากันอีกครั้งกับช่วงแห่ง “เทศกาลกินเจ” ของชาวพุทธเชื้อสายจีนทุกๆ ท่านกันนะครับ ทุกๆ ท่านทราบกันบ้างมั้ยครับว่า เทศกาลนี้มีต้นเกิดมาจากที่ไหน เรื่องราวความเป็นมานั้นเป็นอย่างไร วันนี้เราจะขอพาทุกๆ ท่านไปพบกับ “เทศกาลกินเจ” กันครับ จะมีข้อมูลส่วนไหนที่น่าสนใจบ้างนั้น เราไปชมกันดีกว่าครับผม

ทำความรู้จักกับ “เทศกาลกินเจ”

เทศกาลกินเจ หรือ กินเจ กำหนดเอาวันตามจันทรคติ คือ เริ่มต้นตั้งแต่วันขึ้น 1 ค่ำ ถึง ขึ้น 9 ค่ำ เดือน 9 ตามปฏิทินจีนของทุกปี รวม9วัน สันนิษฐานว่ามีจุดเริ่มต้นในประเทศมาเลเซียและภาคใต้ของประเทศไทย เทศกาลกินเจไม่ใช่ประเพณีของชาวจีนโพ้นทะเลทั้งหมด เพราะชาวจีนในประเทศจีนปัจจุบันไม่ค้นพบว่ามีการสืบทอดหรือจัดประเพณีกินเจนี้เลย แม้มีอยู่บางหมู่บ้านก็ปรากฏว่าได้จัดประเพณีตามประเทศไทย และไม่พบประเพณีนี้ในชุมชนชาวจีนในประเทศอื่นๆ ดังนั้น จึงสันนิษฐานว่าเป็นเทศกาลที่เกิดขึ้นจากคนไทยเชื้อสายจีนในประเทศ

ว่ากันว่า ประเพณีถือศีลกินเจหรือกินเจซึ่งเป็นพิธียันตรกรรมบูชาที่ยิ่งใหญ่ที่สุด โดยอาศัยพระแม่แห่งดวงดาวมารี ในแบบของพระพุทธศาสนานิกายมหายาน แต่ในทางลัทธิเต๋าเรียกว่า เต้าโบ้หงวนกุนหรือเต้าโบ้เทียนจุนในภาษาฮกเกี้ยน เป็นศูนย์กลางสมมติของพิธีศักดิ์สิทธิ์นี้ มักอิงประวัติผูกติดอยู่กับฝ่ายตำนานเทพแห่งดาวนพเคราะห์มากกว่า ซึ่งเป็นศาสตร์แห่งลัทธิเต๋า ต่อมาเมื่อพระพุทธศาสนาเผยแผ่เข้าสู่เมืองจีน นับจากนั้นเป็นต้นมาเมื่อพระพุทธศาสนาเจริญขึ้น จึงปรากฏตำนานความเชื่อที่ผูกโยงกับพระพุทธเจ้า 7 พระองค์และพระโพธิสัตว์อีก 2 พระองค์ เรียกว่า กิ้วอ้วงฮุดโจ้วในภาษาจีนแต้จิ๋ว (โดยคติความเชื่อในประเพณีของชาวจีน โดยเฉพาะลัทธิขงจื๊อซึ่งเน้นในเรื่องบรรพบุรุษและความกตัญญู บรรดาบูรพกษัตริย์ที่เคยอุทิศตนเพื่อให้ประชาชนมีความเจริญโดยใช้หลักเมตตาธรรมก็จะเป็นบุคคลผู้ได้รับการสรรเสริญจากประชาชน ตามตำนานสามารถรวบรวมได้ 9 พระองค์ ซึ่งอยู่ในยุคสมัยต่างๆกัน นั้นเองครับ

อาหารเจเป็นอย่างไร?

อาหารเจ คือ อาหารที่ปราศจากส่วนประกอบของเนื้อสัตว์หรือผลิตภัณฑ์จากสัตว์ รวมถึงผักที่มีกลิ่นฉุน เน้นการกินผักและโปรตีนจากพืชที่มีไขมันน้อยกว่าไขมันจากสัตว์ จึงทำให้อาหารเจดูเหมือนเป็นอาหารที่ดีต่อสุขภาพ

ส่วนการกินเจ คือการงดรับประทานอาหารที่ทำมาจากเนื้อสัตว์, ไข่, นม หรือผักที่มีกลิ่นฉุนต่างๆ ในทุกๆ ปีจะมีเทศกาลถือศีลกินเจ ซึ่งเป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาตั้งแต่โบราณของชาวไทยเชื้อสายจีน โดยมีความเชื่อว่าเป็นการรักษาสุขภาพที่ดี พร้อมทั้งชำระจิตใจให้บริสุทธิ์ แต่ในความเป็นจริงแล้วอาหารเจในยุคปัจจุบัน มีการผลิตวัตถุดิบอาหารแปรรูปที่เลียนแบบรสชาติ กลิ่นของเนื้อสัตว์ ที่มีส่วนผสมของสารกันบูด และสารเคมีอื่นๆ ได้  อีกทั้งการไม่รับประทานเนื้อสัตว์, ไข่, นม อาจทำให้ร่างกายขาดโปรตีนได้

2 ประโยชน์ของการกินเจ

●ทำให้ระบบการย่อยอาหารทำงานได้ดียิ่งขึ้น การกินเจจากอาหารประเภทผัก และผลไม้ จะอุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ รวมทั้งกากใยอาหารต่างๆ ที่ช่วยให้อวัยวะที่ทำการย่อยอาหาร และการขับถ่ายทำงานได้สะดวกยิ่งขึ้น ซึ่งจะช่วยป้องกันโรคต่างๆ ที่เกิดขึ้นกับร่างกาย เช่น ท้องผูก, โรคริดสีดวงทวารหนัก และโรคมะเร็งลำไส้ เป็นต้น

●ผิวพรรณเปล่งปลั่ง เป็นเพราะร่างกายได้รับวิตามินและสารอาหารจากผักผลไม้อย่างเต็มที่จึงทำให้ร่างกายฟื้นฟูผิวพรรณได้เป็นอย่างดีนั้นเองครับ

เป็นอย่างไรกันบ้างครับกับข้อมูลเกี่ยวกับ “การกินเจ” ที่เราได้รวบรวมข้อมูลมาฝากทุกๆ ท่านกันอย่างคร่าวๆ หวังว่าจะเรียนรู้และเข้าใจกันไม่มากก็น้อยกันนะครับ สุดท้ายนี้ขอให้ผู้ที่ตั้งใจที่จะกินเจรักษาศีลทำได้สำเร็จตลอดรอดฝั่งกันนะครับ